Rouw en verdriet

Het boek Verdriet is een werkwoord is ontstaan in de praktijk van Margriet van der Kooi. Rouwen om het verlies van een geliefde, je baan, je gezondheid. Verdriet omdat je kinderloos of single bent. Niemand heeft ervoor gestudeerd, voor verdriet hebben en rouwen.

Er zijn mensen die zeggen dat het een weg is die je moet afleggen, maar verdriet lijkt vaak meer op een doolhof. Of een wenteltrap: soms denk je dat je niet verder komt, maar als je goed kijkt, verandert het perspectief toch. Rouwen is een persoonlijk antwoord op leed.

Niemand kan het van je overnemen of voorschrijven hoe het moet, maar er zijn wel een paar dingen die kunnen helpen.

Dit boek gaat over rouw en verdriet, over wat normaal is, over wat je beter wel of niet kunt doen. Het is bedoeld als steun, om je eigen weg te vinden in het land van verdriet.

Ds. M.A.Th. van der Kooi-Dijkstra is geestelijk verzorger in het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis te Woerden.

Als leven rouw is, Inzicht en troost in dagen van verdriet is een mooi vormgegeven cadeauboek dat inzicht en troost biedt door Marco van der Straaten.

Dit boek is geschreven voor mensen die te maken hebben met verlies en verdriet. Wat is rouw eigenlijk? Wat komt er op je af? Waarom willen mensen zo graag jouw verdriet verzachten? Rouw doet pijn en kost veel energie. Dat is niet raar, dat is wat het is. Naast algemene inzichten over rouw geeft Marco van der Straten ook hoopvolle handreikingen vanuit christelijk perspectief. Een mooi vormgegeven (cadeau)boek dat inzicht en troost biedt.

Joke Verweerd verloor begin 2017 haar echtgenoot na een kort ziekbed, na een lang huwelijk. In Troostpleister heeft zij woorden gevonden voor het loslaten van een geliefd mens en voor de rauwheid van rouw. (tweede druk)

Hoe leef je met elkaar toe naar het afscheid en zorg je ervoor dat gezegd is wat gezegd moet worden? Ook gaat Joke eerlijk in op haar worsteling met de vraag of verdriet een vijand is, of misschien ook een vriend kan zijn. Haar conclusie is dat vertrouwen de weg van rouw en gemis begaanbaar maakt. Dan blijft er zo veel over om dankbaar voor te zijn.

In dit boek zijn ook een aantal voorbeeldteksten voor woorden van afscheid opgenomen

Vingerafdruk van verdriet is een kostbaar geschenk voor al wie een partner, een kind, een broer of een zus, een ouder, een vriend of een droom verliest.

Het is niet alleen geschreven voor hen die het zelf moeilijk hebben, maar ook voor familieleden, vrienden en collega`s van wie ze steun verwachten op hun moeilijke reis naar hernieuwd leven.

Het is geen boek over dood. Het is een boek over leven, over het emotionele leven van iemand die wordt geconfronteerd met het verlies van een dierbaar iemand. Een troostend kleinood, niet bedoeld om in één keer uit te lezen, maar om telkens weer ter hand te nemen.

Angenita Wesselius schreef het boek: Je hoeft het niet alleen te doen, nadat ze op op 49-jarige leeftijd haar man aan de slopende spierziekte ALS verloor. Ze bleef achter met hun drie dochters. Worstelend met verlies en rouw ervoer ze de helpende hand van God.

Om anderen die deze weg ook moeten gaan te bemoedigen, beschreef ze in Je hoeft het niet alleen te doen haar rouwreis met God.

In 52 korte hoofdstukken deelt zij haar ervaringen en de bemoedigende lessen die God haar onderweg leerde. Elk hoofdstuk bevat naast een verhaal uit de praktijk een lied, een bijbeltekst en een gebed. Dit is een praktisch hulpboek voor mensen die het pad van verlies en rouw moeten bewandelen.

Het is bovendien een inspirerend boek voor mensen die God beter willen leren kennen. De verhalen laten zien hoe God wil spreken door woorden en beelden als je je leven in zijn hand durft te leggen en luistert naar zijn stem.

Angenita Wesselius-Hulscher organiseert workshops voor lotgenoten en loopt op hun pad van rouw als wandelcoach een stukje met hen op.

Verhalen over het missen van een geliefde kunnen niet vaak genoeg verteld worden, want door het verdriet heen proef je de oneindige liefde voor hen die niet meer bij ons zijn. In de verhalen zit herkenning en troost. Wetend dat rouwen voor iedereen verschillend is helpt het om te weten dat je niet alleen bent in het voelen van het gemis. Ook de verhalen uit het leven van Angenita laten zien dat er door alles heen Troost te vinden is.

- Arjan Lock, directeur EO

Ik kende Angenita's verhaal over hoe ze haar grote liefde André in liefde kon loslaten na een slopende ziekte vanuit mijn boek 'Troost als je iemand mist'. Nu heeft Angenita zelf haar rouwproces beschreven en hoe God er voor haar was toen ze Hem nodig had. Hiermee wil zij anderen bemoedigen.

- Hella van der Wijst, auteur van Troost als je iemand mist, presentator van theatervoorstelling Liefde & troost en voorheen van onder andere Ik mis je en De wandeling

Er kan klein en groot verdriet in het leven van een kind zijn: gemis na overlijden, een afgewezen gevoel in de klas, teleurstelling dat iets niet lukt, of het verdriet van een echtscheiding of een verloren vriendschap.

Wat kun je als ouders betekenen voor je verdrietige kind, en hoe kun je samen verdriet verwerken? Daar schrijft Linda Klein haar derde boekje over, in de serie doeboekjes van Columbus. Je leest over wat er in je hoofd en lijf gebeurt, als je verdrietig bent, over groot leed in de wereld en klein leed in je eigen leven, en over krokodillentranen.

Wanneer mag je verdriet leren relativeren, en wanneer mag het je diep raken en mag je leren klagen? Het uitgangspunt van dit boekje is dat God ons troost en hoop geeft, in al ons verdriet. Dat wordt uitgewerkt in de informatieve stukjes, de bijbelteksten en de gebedsopdrachten.

De lengte van de hoofdstukjes is bewust kort, zodat je telkens een moment kunt kiezen en de belasting niet te zwaar is.

Ira Stam beschrijft in Vreugde door verdriet over hoe het is om te rouwen om een geliefde naaste met dementie.

Bij de ziekte dementie raken de hersenen in verval. Het proces eindigt met het uitvallen van steeds meer hersenfuncties. De meeste mensen met dementie bereiken dit eindstadium echter niet, doordat ze overlijden aan andere ouderdomsziektes. Dementie verandert ook iemands persoonlijkheid en/of gedrag. Naasten van iemand met dementie gaan als gevolg van deze persoonlijkheids- of gedragsverandering van hun geliefde door een rouwproces.

In Vreugde voor verdriet vertelt de auteur over haar rouwproces om haar moeder met dementie. Ze schrijft over verlies, omgaan met verlies, lijden, overgave, verdriet, gemis en aanvaarding. Haar vertrekpunt is de vreugde van en haar geloof in God. God geeft vreugdeolie in plaats van een rouwgewaad.

In het tweede deel van het boek zijn indrukwekkende verhalen te lezen van andere mensen die een geliefde hadden of nog hebben met dementie. Zij rouwen ook om het verlies van hun geliefde als gevolg van de persoonlijkheids- of gedragsverandering. Elk verhaal is uniek en laat hun kwetsbaarheid zien, maar ook hoe hun geloof in God hen kracht, moed en troost geeft.

Ira Stam is ondernemer, schrijver, spreker en mantelzorger. Ze heeft gewerkt als projectleider en bijna twintig jaar ervaring als bestuurder van diverse landelijke organisaties. Ze is lid van de Projecten Commissie van een grote, internationale plattelandsvrouwenorganisatie. Ze voert internationale adviseringsmissies en projectbezoeken uit. Momenteel is ze bezig een onderneming in de zorg op te zetten. In 2019 verscheen het boek Blijf niet te lang weg, over liefdevolle (mantel)zorg en dementie, dat ze schreef met twee andere auteurs.

Met het boek Verdriet, dood en geloof schreef C.S. Lewis een essay voor zichzelf na het overlijden van zijn vrouw. Als zijn vrouw door kanker wordt getroffen maakt hij notities over hetgeen hij voelt en denkt om zich tegen de chaos van gevoelens en angsten en overwegingen te beschermen. Zijn analyse is onbarmhartig scherp, intelligent, diep menselijk en, hoe vertwijfeld vaak, nochtans van een ongewone vroomheid.

Verdriet, dood en geloof verscheen in Engeland onder de titel 'A Grief Observed' in 1961onder het pseudoniem N.W. Clerk. Het boek werd ook in Nederland opgemerkt en door H.M. van Randwijk vertaald. Die beschouwde het als een van de vijf mooiste boeken die hij ooit gelezen had. Dat C.S. Lewis de auteur was werd pas na diens overlijden in 1963 bekend.

Clive Staples Lewis, vooral bekend als C.S. Lewis (1898 – 1963) was een in Ierland geboren Brits schrijver, letterkundige en bekende christelijk apologeet. Hij liet in zijn boeken een grote apologetische nalatenschap achter. Nog steeds ontdekken wereldwijd (jonge) mensen zijn actuele zeggingskracht. Heel veel van zijn boeken beleven vele herdrukken.

In 1674, twee jaar na de dood van zijn tweede vrouw, schreef John Flavel A Token for Mourners. In dit boek mediteert hij over de woorden uit Lukas 7:13: 'En de Heere haar ziende, werd innerlijk met ontferming over haar bewogen, en zeide tot haar: Ween niet.'

Vanuit deze Bijbelplaats helpt de auteur de lezer om na te denken over verdriet en om te onderscheiden tussen 'gematigd' en 'buitensporig' verdriet. Hij legt uit wat passend is voor een christen die rouwt en wat niet. Dit boek is vol van de Schrift, vol raad, waarschuwing en wijsheid; wijsheid verworven door meditatie en door de persoonlijke ervaring van verdriet en verlies.

A Token for Mourners, nu vertaald onder de titel Al treft u 't felst verdriet, is al meer dan 150 jaar een bestseller in zowel Engeland als Amerika. Het heeft generaties christenouders die lijden onder de hartbrekende ervaring van het verlies van een kind veel troost gegeven.