Bijbels: wordt daar nou echt meer naar gevraagd?

Wie om zich heen kijkt in de christelijke boekhandel en luistert naar wat bezoekers vragen kan er niet om heen: Er wordt inderdaad echt meer naar de Bijbel gevraagd! Het opvallende is wel dat dit gebeurt door mensen van buiten de kerk. Het artikel in het RD van zaterdag 11-10-2025 laat zien dat dit een bredere trend lijkt. Men geeft wel aan dat er (nog) geen breder onderzoek naar is gedaan. Als Ichthusboekhandel.nl zijn wij in onze seculiere werkomgeving én volop actief in de digitale wereld het wel aan ons zelf verplicht om daar goed naar te kijken. Verwacht geen wetenschappelijke analyse maar wel een impressie uit de praktijk.

Allereerst maar eens de vraag: Hoe vaak wordt er naar Bijbels gevraagd? De plek waar dat direct meetbaar is, is praktisch bijna alleen te vinden bij Google met enige nauwkeurigheid. Daar wordt immers elke zoekvraag geregistreerd en kunnen data analisten dat (vaak, niet altijd) in een bredere context plaatsen. Onderstaand een overzicht naar vragen over de Bijbel in de afgelopen 30 dagen volgens Google Keyword planner. Daarbij is alleen gekeken naar zoektermen van Bijbels die een eigen identiteit hebben, d.w.z een specifieke vertaling of bijv. de vraag naar “Bijbel” of “Bijbels” in het algemeen.

Daar komt dit overzicht van concrete zoekvragen bij Google uit:

Bijbels of Bijbel = 22.000x
HSV = 12.100x
Statenvertaling = 6.600x
Herziene Statenvertaling = 4.400x
Bijbel in Gewone Taal= 4.400x
Basisbijbel = 2.400x
NBV21 = 1.600x
Het Boek = 1.000x
Naardense Bijbel = 1.000x
The Message = 720x
Nieuwe Bijbelvertaling = 590x
Willibrordbijbel = 360x
Groot Nieuws Bijbel = 260x
Telos vertaling = 180x
Nieuwe Bijbelvertaling 2021= 110x
EBV24 = 110x
Mechelse Bijbel = 50x

Wie nu denkt dat daarmee de HSV de meest gevraagde Bijbelvertaling is vergeet misschien wel eens de context. Zoals PSV de afkorting is van Philips Sport Vereniging, zo is in Europa HSV de afkorting van Hamburger Sport Verein of in het Nederlands de afkorting van Hengel Sport Vereniging. Dus of de zoekterm HSV altijd bedoeld is voor de Bijbel, mag gerust een vraag genoemd worden. Uit andere signalen is overigens wel duidelijk zichtbaar dat de HSV of de Herziene Statenvertaling één van de meest gezochte en verkochte Bijbelvertalingen is. Opvallend is dat de consistente vraag naar de Statenvertaling de ophef naar (nog) een herziening lijkt te logenstraffen. De Statenvertaling, zo blijkt uit de zoek- en verkoopcijfers, blijft onverminderd populair, alle discussies over de Statenvertaling met synoniemen, of het project Statenvertaling 2027 en alles daar om heen, ten spijt.

In februari 2019 schreef Erik Verhagen van Schuilplaatsboeken samen met mij daar al een blog over. Nu ruim 6 jaar later heeft de NBV21 wel voor wat veranderingen gezorgd, maar is er een accent wat wij toen ook al legden, onveranderd gebleven: De Bijbellezer kiest bij voorkeur voor een orthodoxe Bijbel en is bijna altijd wars van uitstapjes naar al te popie jopie taalgebruik als het om een echte Bijbel gaat.

Maar, wie stappen er nu de winkel in op zoek naar een Bijbel? Het beste kunnen we dat uitleggen met drie korte verhalen van mensen die we daar spraken en een Bijbel kochten*:

Een meisje wat in de eindklas van het Gymnasium zit komt 2 Engelse studiebijbels kopen. Op de vraag of ze ook een bepaalde kerkelijke gemeente bezoekt, antwoordt ze negatief. Ze leest en bidt zelf en in feite begrijpt ze niet waarom je naar een kerk toe zou gaan. Ze is het in ieder geval nog niet van plan.....

Een jongeman komt samen met zijn moeder in de winkel en vraagt om een Bijbel. Z'n moeder verontschuldigt zich, “ik weet er niks van af, kom zelf ook niet in een kerk, maar hij gaf pas aan dat hij vanaf nu naar de kerk wil gaan.” Uit het korte gesprek blijkt dat er sprake is van een situatie van neurodiversiteit. Daarom legden we uit dat de Bijbel geen lineair boek is, wat je begint bij Genesis en wat je dan bij Openbaring uitgelezen hebt. Een handig overzichtje van de Bijbelboeken op onze winkelboekenlegger helpt dan met wat we gemakshalve de “eerste Bijbelboeken” noemen om te lezen (We strepen de Evangeliën, Psalmen, Spreuken dan bijvoorbeeld aan) De jongen verliet de winkel met een Bijbel met een schreefloos lettertype, vanwege dyslexie en omdat hij een beelddenker is bovendien met de Bijbel voor jongeren van Hastings.

Een echte bouwvakker, eind dertig , komt na wat dralen voor de deur, binnen en kijkt wat rond. Na 10 minuten raken we in een intrigerend gesprek. Hij heeft na een lange reis in de zelfhulpwereld en oosterse godenwereld een ontmoeting gekregen met Jezus. Hij is op zoek en op een vraag naar zijn kerkelijke betrokkenheid kijkt hij ons onbegrijpend aan. Hij heeft daar nog geen behoefte aan gehad en de associaties met kerk zijn niet alleen positief. Het enige wat hem soms trekt is de liturgische muziek.

Zomaar wat verhalen van mensen die kerken niet (meer) zien. Dat “niet zien” is dus vaak een wederzijds proces! Het gaat hier wel om kostbare mensen die de christelijke boekhandel in stappen en ons vragen stellen en bereid zijn om zelf een Bijbel te kopen en waar de kerk helemaal niet in het vizier is.

De verhalen van mensen die op internet een Bijbel kopen kunnen we vaak niet achterhalen. Maar misschien is dit nog wel een herkenbaar verhaal hoe het werkt bij Ichthusboekhandel.nl. Als website hebben we enkele technische mogelijkheden in huis om ons te focussen op witte vlekken, dat wil zeggen plaatsen waar nu geen christelijke boekhandel is. Een tijdje terug stonden twee jongemannen (eind 20 en hoogopgeleid) voor de toonbank. Ze hadden op internet gezocht naar Bijbels en ze vonden de diversiteit in vertalingen (12 gangbare) en de tientallen uitvoeringen toch wat verwarrend en kwamen er niet zo goed uit. Ze waren in de trein gestapt en naar één van onze (toen 3) winkels gekomen voor inkijk en toelichting. Recent hadden ze een diepe geloofservaring gehad en bezochten links en rechts wat kerken, maar misten een fysieke Bijbel. Alleen “dat ding op je telefoon” voldeed niet echt vonden ze. Na een goed gesprek kozen ze uiteindelijk voor een fraaie huisbijbel. Ze hadden 125 kilometer (anderhalf uur!) met de trein gereisd alleen al om bij onze winkel te komen.... en wij? Wij gingen weer dankbaar verder met wat we al heel lang doen.......

Een volgende keer hoop ik nog eens te schrijven over wat voor veel jonge mensen de aanleiding vormde om de Bijbel te gaan lezen.

Deze blog is 15 oktober 2025 geschreven door Jo van Dorp (1956), 29 jaar boekverkoper bij Ichthusboekhandel.nl en de afgelopen 15 jaar in verschillende rollen op regelmatige basis bezig met praktisch onderzoek (vaak met anderen) naar data in de christelijke Bijbel- en boekenmarkt.

* De verhalen zijn zo geschreven dat ze niet naar personen herleidbaar zijn, wij respecteren graag de privacy van onze bezoekers.